ADHD hoogsensitiviteit en Mindfulness
Ik zal je iets bekennen…
ADHD hoogssensiviteit en mindfulness
Toen mijn zoon en dochter de diagnose ADHD kregen, werd ik nieuwsgierig. Tot nu toe vond ik dat je er niet veel mee opschiet als je een diagnose hebt als ADHD, want je zal er toch mee moeten leren leven. Dat er steeds meer mensen worden gediagnostiseerd vind ik ook niet zo verwonderlijk in deze tijd waar we minimaal 20 keer zoveel prikkels te verwerken hebben dan 20/30 jaar geleden.
Veel meer was ik bekend met hoogsensitiviteit, ik kon uit de voeten met de zelfdiagnose: ‘hoogsensitief’ en daarbij een stuk ‘sensationseeker’. Handig om te herkennen en te erkennen. Het geeft aan dat je een goede balans nodig hebt tussen de hoeveelheid verschillende en/of nieuwe activiteiten/avonturen en de stilte en rust.
Jaren daarvoor had een iriscopist in mijn iris gelezen dat ik iemand ben die altijd in beweging moet zijn. “Als jij stil moet staan, dan word jij ziek”, zei ze. Nu begreep ik pas dat ik altijd ziek werd nadat ik mijn energie een tijd niet had kunnen volgen, als ik daarin tegengehouden werd, hetzij door een ander, hetzij door mezelf. Een stuk zelfoordeel viel ook van me af, ik had een verklaring waarom ik niet zo kon zijn als mijn partner die meestal tevreden was met een leven waarin hij (in mijn ogen) niet echt veel nieuwe dingen beleefde.
In beweging zijn betekende volgens de iriscopist niet perse altijd letterlijk fysiek in beweging zijn, maar kan ook inhouden dat je moet blijven ontwikkelen en groeien. Minimaal 20 % van de mensen schijnt zich hierin te herkennen.
En toen kwam de diagnose ADHD van mijn oudste twee. Opeens realiseerde ik me dat de chaos bij mijn oudsten, de behoefte aan rust en stilte bij ieder van ons in huis, maar ook de eeuwige drang naar nieuwe dingen willen beleven, en de moeite tot concentreren hier mee te maken heeft. Opeens kreeg ik nog meer sympathie voor mezelf dat ik deze boeiende kinderen zonder hun vader had grootgebracht.
Verklaarde dit waar ik nu zelf tegenaan liep, mijn eigen worsteling, mijn toegenomen concentratieproblemen en onrust? Ondanks dat ik nog steeds mediteer?
Ik heb een wisselende mening over diagnoses en de DSM-5. Maar ik heb ook gemerkt dat het hebben van een diagnose begrip, acceptatie en rust kan brengen. Dus ik ging het internet op. Tot mijn verbazing kwamen daar herkenbare punten uit en een verklaring voor wat ik ervoer.
“Overgang kan voor een verandering van ADHD klachten zorgen.
Het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen heeft een grote invloed op de aanmaak van dopamine.
Als het oestrogeen gehalte tijdens de menopauze en voor de menstruatie daalt nemen de ADHD symptomen toe.”
Overgang dus…hormonen. Ik zat er middenin. Ik liet me ook testen. Ondanks dat ik altijd heb gezegd dat pillen niet oplossen wat het probleem is en je minstens net zo geholpen bent door het mindfulness.
Mijn zoon veranderde van een een dag waarin hij slecht te motiveren was, altijd uitstelde en op tentamens concentratieproblemen had, in een hardwerkende gemotiveerde student die slaagde voor zijn VWO. Hij studeert nu psychologie. Ook zonder pillen was hij er wel gekomen, maar dan was het een struggle gebleven, net als bij mij vroeger. Nu kwam hij verder.
Bij mezelf kwam nog meer inzicht: Ik snapte op een ander niveau waar mijn controle vandaan kwam. De controle houdt me bij elkaar, zorgt dat ik niet alle kanten opga, of in stukjes uiteenval, dat ik niet al mijn impulsen volg, mijn grenzen bewaak en steeds weer terugkeer naar de kalmte. En ook mijn snelle overprikkeling begreep ik op de een of andere manier nog meer. Want ook al lijk ik van de buitenkant de meeste tijd de rust zelve ook bij mij tuimelen regelmatig alle gedachten, beelden en ideeën, plannen, to do lijsten, herinneringen de meeste tijd van de dag over elkaar heen. Het is voor mij een dagelijkse beoefening om de kalmte in mezelf op te zoeken.
Pas als ik stilzit en me op mijn adem richt, pas als ik mediteer, of als ik mijn aandacht richt op lezen, schrijven, kunst maken of theater, of aandachtig wandel of yoga beoefenen, als ik les geef of coach is mijn hoofd een stuk rustiger.
En ja, ik ben wat dat betreft een typische ADHD er: nieuwsgierig, willen experimenteren en uitproberen. Dus ik dacht: “ook dit wil ik wel eens zelf ervaren, kom maar op met die pillen ik wil weten wat het doet”. En zo begon mijn uitproberen met de verschillende ADHD pillen die eindigde met Elvanse. En het hielp, tenminste de paar dagen in de week dat ik het nam. Ik was effectiever dan ooit, ik was nog helderder in mijn uitleg voor groepen, de chaos in mijn hoofd was weg, en ik deed een heleboel administratie in een dag zonder dat mijn hoofd alle kanten op stuiterde. Ik voelde me de hele dag een stuk vrolijker en stabieler. Het gaf een soort ‘up’. Ik dacht: is dit wat sommige andere mensen al vanuit zichzelf ervaren, de mensen die vanuit zichzelf hormonaal en mbt dopamine in balans zijn. De niet hoogsensitieve mensen?
Het afstellen van het juiste medicijn en hoeveelheid is lastig, een kurkdroge mond, voelbare hartslag, en nog net prettig opgejaagd gevoel zijn het resultaat van de ADHD medicijnen. Na een paar maanden afwisselend een dag of een paar dagen uitproberen ben ik weer gestopt. Volgens mij zijn mijn hormonen ook weer tot rust gekomen, ben ik grotendeels door de overgang heen. Concentreren gaat weer beter. En liever geen droge mond. Ik blijf toch maar mijn hele leven mediteren.
Op mijn op mijn 20e ben ik ooit begonnen met mediteren niet weten waarom ik dat deed behalve dat ik een balans zocht tussen dat deel van mij dat altijd wat nieuws wilde beleven en dingen steeds anders wilde doen en de de andere kant die de broodnodige rust nodig had.
In plaats van van alles te beleven in de buitenwereld leerde ik dat het verkennen van de binnenwereld ook een avontuur op zich is.
Ik heb van mijn ervaring met mediteren en mindfulnesstrainer mijn vak gemaakt. Alweer zeven jaar verder heb ik 55 groepen opgeleid in mijn opleiding tot Mindfulness en Compassiecoach en trainer. En al weer 15 jaar begeleid ik de opleiding en bijscholing in familieopstellingen, al bijna 25 jaar ben ik trainer.